Gids voor het afbouwen van psychofarmaca

Deze gids is niet bedoeld om het stoppen met psychofarmaca aan te moedigen, maar is eerder een leidraad voor therapeuten en andere zorgverleners om cliënten/patiënten te ondersteunen die besloten hebben om te minderen of stoppen met psychofarmaca na overleg met hun arts. Onder psychofarmaca verstaan we geneesmiddelen die tot doel hebben de geestelijke toestand te veranderen, ze werken in op het centrale zenuwstelsel, met name de antidepressiva, benzodiazepines (slaap- en kalmeermiddelen, anti-epileptica), psychostimulantia (methylfenidaat en amfetamine-derivaten) en antipsychotica.

Het afbouwen van psychofarmaca is een complex en delicaat proces waarbij men rekening moet houden met verschillende individuele factoren:

  1. De pathologie, constitutie, leeftijd en persoonlijke en werkomstandigheden, genetische en epigenetische factoren van de cliënt/patiënt
  2. De dosering en de periode dat men psychofarmaca heeft genomen: hogere doseringen en een langere periode van inname is meestal moeilijker om af te bouwen
  3. Het specifieke geneesmiddel: bv. sommige antidepressiva zijn moeilijker om af te bouwen
  4. Het combineren van verschillende psychofarmaca: bv. het afbouwen van de combinatie antidepressiva, antipsychotica en benzodiazepines kan soms meer dan twee à drie jaar duren

Bij het afbouwen van psychofarmaca staan twee factoren centraal in de behandeling. Ten eerste het verminderen van de ontwenningsverschijnselen en ten tweede het herstellen van de schade veroorzaakt door deze geneesmiddelen. Met schade verstaan we epigenetische aanpassingen door geneesmiddelen.

Psychofarmaca werken omdat ze bepaalde stofjes overstimuleren zoals dopamine, GABA en serotonine. Overstimulatie is een abnormaal en onnatuurlijk proces met epigenetische aanpassingen tot gevolg; psychiater Jason Yanofski noemt dit ‘paradoxale decompensatie’ (ref). Het betekent dat het geneesmiddel de aandoening verergert zodra het middel is uitgewerkt. Dit effect merkt men nog meer tijdens het afbouwen en stoppen van psychofarmaca. Paradoxale decompensatie is het proces waarbij de genen zich hebben aangepast aan overstimulatie. De genen worden ‘lui’ zonder chemische stimulatie. Dit proces ligt aan de basis van processen zoals ontwenningsverschijnselen, gewenning, verslaving, tolerantie en resistentie.

Er worden vier psychofarmaca besproken met elk een andere epigenetische dynamiek, afbouw- en herstelproces:

 

Disclaimer

Deze informatie is bedoeld als informatiebron en als naslagwerk. Het is met de grootste zorgvuldigheid en naar beste vermogen en inzicht samengesteld. De informatie is bedoeld voor beroepsbeoefenaren zoals artsen, apothekers, herboristen, psychologen en therapeuten, die vanwege hun opleiding en ervaring de inhoud en toepassing kunnen evalueren. De informatie is niet bestemd voor leken of consumenten die zelf een behandeling willen uitstippelen. Het is geenszins bedoeld als vervanging voor het consulteren van een arts of therapeut. Indien u momenteel geneesmiddelen neemt, raadpleeg dan eerst een arts indien u met deze middelen wil stoppen. Stop de inname niet of vervang deze geneesmiddelen niet op basis van informatie of aanbevelingen uit deze website. BrainQ kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade die zou voortvloeien uit beslissingen gebaseerd op informatie uit deze website.

De informatie mag niet gekopieerd, gepubliceerd of via een andere vorm doorgegeven worden aan derden zonder de schriftelijke toestemming van BrainQ.